Xây dựng quy trình bán định lượng saponin chính trong sâm Ngọc linh (Panax vietnamensis) bằng sắc ký lớp mỏng

Abstract

Sâm Việt Nam (Panax vietnamesis, họ Araliaceae) hay còn gọi là Sâm Ngọc Linh là một loài sâm quý và đặc hữu của Việt Nam được phát hiện năm 1973 tại vùng núi Ngọc Linh, miền Trung Việt Nam thuộc tỉnh Quảng Nam. Thành phần hóa học chính của Sâm Ngọc Linh là các saponin thuộc khung protopanaxadiol, protopanaxatriol và đặc biệt khung ocotillol với hàm lượng rất cao. Để định lượng saponin trong Sâm Ngọc Linh, hiện nay phương pháp phổ biến là HPLC-UV. Tuy nhiên đầu dò UV ở bước sóng thấp vẫn không phát hiện hiệu quả saponin khung ocotillol vốn không có liên kết đôi trong phân tử. Vì vậy nghiên cứu nhằm phát triển phương pháp bản định lượng saponin trong Sâm Ngọc Linh bằng sắc ký lớp mỏng. Phương pháp xây dựng được thẩm định có độ tuyển tính với R≥0,99; độ lặp lại có %RSD<10% và độ phục hồi trong khoảng 80-120%. Phương pháp xây dựng đơn giản, rẻ tiền và có thể định lượng hàng loạt mẫu Sâm Ngọc Linh trên thị trường.